Sayfalar

9 Mart 2015 Pazartesi

krakuf 101

ekim ayının son günleri. varşova'da hava 10 derece civarında ama akşamları 0'a yaklaşıyor. istanbul'da herkes boğazda çay keyfi paylaşıyor, çünkü güneş tam tepede ve hava hala sıcak. ben montuma sıkı sıkı sarılmış warsaw central station'da (lehçe warszawa centralna: varşava centralna) krakow (lehçe krakuf)  trenini bekliyorum. 3 saatlik tren yolculuğundan sonra sabah 8'de krakow'a varacağım. yalnızım. krakow için 5 gün veriyorum kendime. 3 gün sonra arkadaşlarımla buluşacağım ve uzun zamandan sonra ilk defa yalnız gezmiyor olacağım.

ama önce pratik bilgiler:

krakow polonya'nın en turistik şehirlerinden biri olmakla birlikte (bir diğeri gdansk), oldukça da ufak bir şehir. iki kısımdan oluşuyor. yeni ve eski şehir diyeceğimi sanıyorsanız yanılıyorsunuz, krakow baştan aşağı eski bir şehir.
krakow eski şehir merkezinden ve yahudi mahallesinden (kazimierz) oluşuyor. çok öncelerde (1200'lerde) şehir tatar istilasından nasibini almış, ama ikinci dünya savaşı'nda alman generalleri, toplama kamplarına yakın olduğu için bu şehirde konaklamışlar ve bu yüzden şehir bombalarla yıkılmaktan kurtulmuş.
çok eski, biraz da yıkık dökük bir şehir burası. yağmurlu bir havada oldukça da depresif. özellikle kazimierz bölgesi, içinde sanki golem'in gezdiği mistik bir havaya sahip.

krakow'a ulaşmanın en mantıklı yolu tren. türkiye'den direkt buraya gelmeyi düşünüyorsanız, gelemezsiniz, direkt uçuş bulunmuyor. buraya ulaşmak için ukrayna'dan veya varşova'dan aktarma yapmanız şart. ama başka bir avrupa şehrinden uçakla gelmeyi planlıyorsanız ryanair ve wizzair'ı kontrol edin. diğer şehir ve ülkelerden ayrıca tren seferleri de bulunuyor (tren biletlerine bakmak için polonya'nın demir yolları sitesi: http://pkpsa.pl/en/ veya otobüs kullanacaksanız: http://www.polskibus.com/en veya  https://www.ecolines.net/en/).
varşova'dan krakow'a geçiş cuma ve pazar akşamları daha pahalı olmakla birlikte ortalama 25 zloty (lehçe zıvoti: yaklaşık 18 lira). öğrenci, engelli, yaşlı indirimi ve diğer indirimler hem trende hem de otobüste kullanılabilir.
şehir içinde otobüs görmemek sizi şaşırtmasın, otobüsler yalnızca şehrin dışına gidiyor, şehrin içindeyse eski tramvayla tıngır mıngır ilerliyor ama kullanacağınızı sanmıyorum.

krakow'da yapılacak şeyler yalnızca şehir merkezini gezmekten ibaret değil. nazi döneminin en büyük ve en ünlü toplama kampı auschwitz ("arbeit macht frei": çalışmak özgürleştirir) ve tuz madenleri şehre yalnızca 45 dakika uzaklıkta. "orayı görmeden dönmeyin, şunu da mutlaka yapın" demekten ne kadar nefret etsem de, krakow'a kadar gelmişken toplama kampını ziyaret etmeden dönmemelisiniz demekten gocunmuyorum, tuz madenleri içinse bu kadar kesin konuşmayacağım.
şehir içinde birçok tur firması auschwitz'e ve tuz madenlerine turlar düzenliyor. fiyatları ortalama 65 zloty. herhangi bir anlaşmam olmamakla birlikte ulica florianska'da (lehçe ulitza) pasaj içindeki tur şirketini kullanmanızı öneririm. fiyatı 60 zloty ve tur yaklaşık 6 saat sürüyor. bir tura katılmak istemiyorsanız auschwitz'e kendi başınıza gitmeniz de mümkün (gidiş dönüş otobüs 28 zloty) ama gittikten sonra tek başınıza gezmeniz maalesef mümkün değil, gittikten sonra orada bir tura katılmanız şart. bunun için de http://auschwitz.org/en/visiting/ adresinden rezervasyon yaptırmalısınız (bir kişi 35 zloty, tur yaklaşık 3.5 saat). eh zaten hesaplayınca 60 zloty'ye yakın bir ödeme yapacağınızdan niçin direkt krakow'dan tura katılmayasınız ki?

kısaca, krakow gezinizin tadını çıkarmak istiyorsanız, minimum 2 gün krakow merkezi için, 1 gün de auschwitz ziyaretiniz için ayırmalısınız. (tuz madenlerini de ziyaret edeceksiniz artı 1 gün daha). toplamda 3 veya 4 tam gün krakow için yeterli olacaktır, çılgınlığa kapılıp 1 gün kalmayı planlamayın :) 1 günde her şeyi görebileceğinizi sanabilirsiniz ama göremezsiniz.

yeme içme konusuna gelince ise, krakow polonya'nın diğer şehirleri gibi oldukça ucuz. turistik olmasından dolayı da kafe ve restorantlar çok fazla (örneğin varşova'da bu kadar güzel kafeyi bir arada zor bulursunuz).
yiyebileceğiniz en temel atıştırmalık zapiekanka. şehrin her yerinde bulabileceğiniz bu yiyecek bir çeşit pizza diyelim, ya da pide mi desek? ekmek üzerine peynir, mantar, salam veya ne isterseniz ondan koyuyorlar, en son da isterseniz ketçap, acı sos, mayonez.. büyükçe bir zapiekanka yaklaşık 6 zloty.
krakow'da zapiekanka yiyebileceğiniz en güzel yer kazimierz'deki pazar meydanı: plac nowy. yeri gelmişken cumartesi sabahları burada bir ikinci el pazarı kuruluyor. kurmalı sovyet saatleri (fiyat 50-200 zloty), takılar, tabak çanaklar.. pazar günleriyse daha çok kıyafet satılan bir başka ikinci el pazarı yine burada kuruluyor.
krakow'a özgü bir başka şeyse simit. bizim simitlerimize lezzet bakımından yaklaşamasa da denemekte zarar yok. şehrin her yerinde minik arabalarında simit satan simitçileri görebilirsiniz. simitin tuzludan çok tatlıyla iyi gittiğini de söylemeden geçmeyeyim.
atıştırmalık dışında kafelerin set menüleri de oldukça uygun. benim favorim eski şehir meydanına paralel golebia (govebia) sokağındaki bordo cafe. burada 12 zloty'ye çorba, ana yemek ve tatlı yiyebilirsiniz veya daha başka güzel yerler bulabilirsiniz :)

son olarak hediyelik. krakow'dan alınabilecek en güzel hediyelik elbette amber.
amber sarıdan koyu kahveye kadar her türlü tona sahip çok hafif bir değerli taş ve en büyük rezervi de polonya'da bulunuyor, doğal olarak da ucuzlar.
minik bir küpe veya yüzüğün fiyatı 15 zloty'den başlıyor, taşın büyüklüğüne göre de fiyat artıyor. aynı büyüklükte bir amberi istanbul'da 5 katı fiyatına alabileceğinizi göz önüne alırsak da çok uygun olduklarını söyleyebilirim.
amber alabileceğiniz en iyi yer cloth hall denilen kapalı çarşı. burası şehrin göbeğinde bir turistik nokta olduğundan kaçırmayacaksınız. kapalı çarşıda fiyatların yüksek olabileceğini düşünerek hediyelik eşyaları buradan almaktan kaçınabilirsiniz. ama öyle değil, en ucuz hediyelikler çarşının içinde satılıyor, amber de dahil (çarşı içindeki tezgahlarda fiyatlar çok değişken, bu yüzden yalnızca hepsini gezmeden bir şey almayın ama alacağınız ne varsa da buradan alın). ben de tüm hediyelikleri (magnet, bardak, anahtarlık, ahşap kutu, amber..) buradan alsam da kendim için daha özel bir şey almak istediğimden, amber küpelerimi krakow'un en eski amber üreticisi boruni'den aldım, yerini gezinirken göreceksinizdir.

şimdilik sanırım bu kadar. sevgiler.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder